عقاب صحرایی یا عقاب دشتی یک پرنده شکاری محسوب می‌شود که به‌طور معمول در بخش‌هایی از آسیا زندگی می‌کند. محل زندگی این پرنده از دشت‌های مغولستان و جلگه‌های روسیه گرفته تا بخش‌های جنوبی آفریقا مانند کشور موزامبیک را شامل می‌شود. به‌دلیل آنکه عقاب صحرایی در برخی از ایام سال محل زندگی خود را تغییر می‌دهد، به‌عنوان یک پرنده مهاجر شناخته می‌شود. در حال حاضر تنها حدود ۷۵ هزار بهله عقاب صحرایی در جهان زندگی می‌کنند که رقم بسیار ناچیزی محسوب می‌شود (بهله واحد شمارش پرندگان شکاری است). در طول سال‌های اخیر تعداد نمونه‌های بالغ از این پرنده شکاری سیر نزولی یافته که موضوع نگران‌کننده‌ای به نظر می‌رسد. این موضوع موجب شده است که نام عقاب صحرایی از سوی اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت در فهرست گونه‌های حیوانات در حال انقراض قرار بگیرد.

به همین دلیل شبکه‌ی پژوهش و حفاظت از پرندگان شکاری در روسیه یک برنامه‌ی تحقیقاتی را برای بررسی رفتار تعدادی از پرندگان شکاری از جمله عقاب صحرایی در نظر گرفته است. در برنامه‌ی مذکور تعدادی از این پرندگان شکاری به جی‌پی‌اس‌هایی مجهز شده‌اند که با انرژی خورشیدی کار می‌کند. این جی‌پی‌اس‌ها مختصات محلی که عقاب‌ صحرایی در آن حضور دارد را ثبت کرده و هنگام اتصال به شبکه‌های ارتباطی موبایل، آن‌ را به‌صورت پیام کوتاه برای پژوهشگران ارسال می‌کند.

اطلاعات جمع‌آوری‌شده توسط شبکه‌ی پژوهش و حفاظت از پرندگان شکاری در روسیه بررسی می‌شود تا برای مشاوره‌دادن به سایر سازمان‌ها با هدف حفظ عقاب صحرایی مورد استفاده قرار بگیرد. به‌عنوان مثال پژوهشگران با مشخص‌کردن سیر حرکتی پرندگان شکاری محل مناسب برای قرار گرفتن خطوط انتقال نیرو را تعیین می‌کنند تا خطری برای عقاب صحرایی ایجاد نشود.

به‌طور معمول، از جی‌پی‌اس هر عقاب روزی چهار پیام کوتاه به روسیه ارسال می‌شود. با توجه به مناطقی که یک پرنده می‌تواند در آن‌ حاضر شود، هزینه‌ی ارسال هر پیام کوتاه توسط پژوهشگران اهل روسیه رقمی مابین ۳ تا ۲۳ سنت تخمین زده شده است. البته آن‌ها هزینه‌ی سفر غیرمترقبه‌ی یک عقاب صحرایی کنجکاو به مناطق خارج از رادار را پیش‌بینی نکرد‌ه بودند. همین موضوع موجب شد تا پروژه‌ی حفاظت از عقاب صحرایی از نظر مالی دچار مشکل شود و تا مرز ورشکستگی پیش برود.

عقاب صحرایی ماجراجویی به‌نام مین، که براساس محل تولد خود یعنی شهر تاریخی مینوسینسک نام‌گذاری شده است، در طول تابستان از محل پیش‌بینی‌شده توسط پژوهشگران دور شد و به نقاطی مانند ایران پرواز کرد. با توجه به اینکه هزینه‌ی ارسال هر پیام کوتاه از ایران به روسیه حدود ۷۷ سنت است، حضور طولانی‌مدت مین در ایران موجب شد تا هزینه‌های رومینگ تلفن همراه تمام محاسبات مالی دانشمندان اهل روسیه را به‌هم بزند و صورت‌حسابی با صفرهای اضافه را برایشان به ارمغان بیاورد. تا جایی که آن‌ها ناچار شدند به‌دنبال گرفتن وام باشند و برای پوشش‌دادن مخارج اضافه‌ی پروژه‌ی حفظ عقاب صحرایی به شبکه‌های اجتماعی و راه‌انداختن کمپین مالی کراودفاندینگ متوسل شوند.

در ابتدا حوزه‌ی پرواز مین تا غرب قزاقستان پیش‌بینی شده بود که در محدوده‌ی شبکه‌ی مخابراتی مد نظر پژوهشگران اهل روسیه قرار داشت. اما سفر غیرمترقبه‌ی این پرنده به ایران موجب شد تا آن‌ها مدتی از مین بی‌خبر بمانند. هنگامی که عقاب صحرایی در محدوده‌ی شبکه‌ی مخابراتی ایران قرار گرفت، اطلاعات محل استقرار او به‌سرعت از طریق پیام کوتاه به روسیه ارسال شد و هزینه ناخواسته‌ای را به پژوهشگران تحمیل کرد.

البته علاوه‌بر مین، سه بهله عقاب صحرایی دیگر هم معادلات را بر هم زدند و با سفر سرزده به پاکستان و عراق هزینه‌ی این پروژه را افزایش دادند. به‌عنوان مثال عقابی به‌نام آینا حتی از مین هم سفر طولانی‌تری را تجربه کرده و علاوه‌بر عبور از ایران و عراق و عربستان، سفری به سودان داشته است. در تصویر بالا مسیر حرکت چندین عقاب صحرایی که در این پروژه حاضر بوده‌اند مشخص شده است.

به نظر می‌رسد که پژوهشگران اهل روسیه موفق شده‌اند از طریق کمپین مالی خود حدود صد هزار روبل که معادل ۱۵۶۳ دلار آمریکا است را جمع‌آوری کنند. بنابر ادعای آن‌ها در صورتی که اتفاق غیرمنتظره‌ی دیگری رخ ندهد، این مبلغ می‌تواند تا پایان سال هزینه‌های اضافه‌ی پروژه حفاظت از عقاب صحرایی را تأمین کند.

جالب است که ماجراجویی مین تنها به ایران محدود نشد و این پرنده شکاری کنجکاو بازدیدی هم از عربستان داشت. البته هزینه‌ی رومینگ تلفن همراه در عربستان پایین‌تر از ایران است و پژوهشگران اهل روسیه نگرانی خاصی از بابت افزایش هزینه‌های ارسال پیام کوتاه ندارند.